Tasarruf Finansman

Tasarruf Finansman Şirketleri,

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’na tabi olan, gerçek ve tüzel kişilerin konut, taşıt ve çatılı işyeri ihtiyaçlarını gidermek için müşterilerin öncelikle tasarruf etmesine aracılık eden, tasarruf fon havuzunu yöneten ve sözleşme kapsamında belirtilen şartları sağlayan müşterilere tahsisat yapılmasına aracılık eden şirketlerdir.

Tasarruf finansman faaliyeti, bir sözleşme kapsamında önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri veya taşıtın edinimi için faizsiz finansman esaslarına göre belirli bir süre tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların yönetimi anlamına gelir.

Tasarruf Finansman Sektörünün tarihçesi,

04/03/2021 tarihli ve 7292 sayılı Kanun ile değiştirilen 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununa tasarruf finansman şirketleri de eklenerek Kanunun ismi “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu” olarak değiştirilmiştir. Söz konusu mevzuat değişikliğinin ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu 2022 yılında 6 tasarruf finansman şirketine faaliyet izni vermiştir.

Tasarruf finansman sektörüne özel tanımlamalar;

Organizasyon ücreti:

Müşterilerin tasarruf finansman sözleşmesi kapsamında tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun yönetimi karşılığında ödeyecekleri tutarı ifade eder. Tasarruf finansman şirketleri organizasyon ücreti haricinde ayrıca komisyon, faiz ve kredi tahsisat ücreti gibi herhangi ilave bir masraf almamaktadır. Organizasyon ücretinin tutarı müşterilerin yararlandığı kampanyaya bağlı olarak almış olduğu ev ve araba fiyatına göre değişmektedir. Organizasyon ücreti alınmak istenen varlığa göre değişmekle birlikte %8 ile %14 arasında değişkenlik göstermektedir. Ayrıca organizasyon ücretlerinin taksitler halinde ödenmesi gibi opsiyonlar da mevcuttur.

Tahsisat:

Tasarruf finansman sözleşmesi uyarınca, tahsisata hak kazanılmasına ilişkin koşulların yerine gelmesi şartı ile müşterinin tasarruf birikimlerinin ve sözleşme kapsamında taahhüt edilen finansman tutarının müşterinin, mirasçısının veya vekilinin konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinmesi amacıyla satıcı konumundaki üçüncü kişilere hesaben ödenmesiyle gerçekleştirilir.

Tasarruf fon havuzu:

Belirli bir dönemde tasarruf finansman şirketi nezdindeki birikmiş tasarruflar ve finansman geri ödemelerinden oluşan tutarlar toplamından, tahsisat olarak verilmiş tutarlar ile tasarruf geri ödemelerinin düşülmesinden sonra kalan tutarı ifade eder.

Müşteri:

Sözleşme konusu finansmanı kullanabilmek için, organizasyon ücretini ve tasarruf tutarını ödeme yükümlülüğü ile sözleşmede belirlenen koşulların gerçekleşmesi şartıyla finansman kullanmak üzere tasarruf finansman sözleşmesini akdeden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder.

Tasarruf finansman sistemini bankalardaki kredi sisteminden ayıran en önemli özellik, müşterilere doğrudan ve hemen nakit kullandırımının söz konusu olmamasıdır. Müşterilerin tahsise hak kazanabilmesi belli bir tasarruf tutarına ulaşması ve sistemde belli bir dönem yer almasına bağlıdır. Ayrıca ev, taşıt ve çatılı iş yerini almak isteyen müşteri öncelikle satın almak istediği varlığı kendisi bulur ve ondan sonra ödeme doğrudan satıcıya yapılır.

Tasarruf finansman şirketlerinde sözleşmeler; Müşteri Bazlı Tasarruf Finansman Sözleşmesi ve Çekilişli Tasarruf Finansman Sözleşmesi olarak ikiye ayrılır.

•Müşteri Bazlı Tasarruf Finansman Sözleşmesi: Müşteri bazında bağımsız olarak düzenlenen tasarruf finansman sözleşmesinde tahsisat tarihi önceden belirlenmiştir. Peşinat ödeme zorunluluğu bulunmamakla birlikte yüksek peşinat ödeyenler daha erken tahsisata hak kazanabilmektedir. Mevzuatta ve sözleşmede belirlenen şartların gerçekleşmesinden sonra tasarruf finansman şirketleri müşterilere tahsisat yapar.

•Çekilişli Tasarruf Finansman Sözleşmesi: Çekiliş grupları oluşturulmak suretiyle tasarruf finansman sözleşmeleri düzenlenir. Çekilişli sistemde bazı şirketler aylık ve bazı şirketler ise üçer aylık olmak üzere noter huzurunda çekiliş yapmaktadırlar. Şirketlerin gerçekleştirdikleri çekilişlerin tarihleri kendi sosyal medya hesapları aracılığıyla duyurulur. Çekilişte hak kazanan müşterilere zamanı gelince tahsisat yapılır ve borç bitinceye kadar müşterilerden aylık taksitler tahsil edilir.

Finans döneminde finanse edilen varlıklar için kısmi ipotek veya rehin teminatı alınabilecek bir konut, çatılı işyeri veya taşıtın olması gerekmektedir. Tüm taksitlerin ödenmesi ve borcun bitmesiyle birlikte konut veya taşıt üzerindeki ipotek ve rehin kaldırılır.

Tasarruf finansman şirketleri müşterilere, çalışanlara, ülke ekonomisine ve diğer tüm paydaşlara fayda sağlamaktadır. Tasarruf sahiplerinin ek maliyet altına girmeden, kendi ödeme kapasitelerine göre faizsiz, peşinatsız ve kredisiz biçimde finansmana ulaşmasını sağlıyor. Müşterilere sağlanan diğer bir kolaylık ise ödeme güçlüğüne düşen müşterilerin taksitleri 6 aya kadar dondurma hakkına sahiptir. Ancak bu haktan yararlanan müşterilerin tahsisat süresi de dondurma süresi kadar ertelenmektedir.

Ülkedeki tasarruf oranlarının yükselmesi, şubeleşme ağının yaygınlaşmasıyla birlikte personel istihdamının artması, yastık altı birikimlerin ekonomik sisteme kazandırılması, gayrimenkul ve otomobil ihtiyaçlarının bu yolla giderilmesi ve söz konusu sektörlere canlılık kazandırılması ve dönem sonlarında vergi dairelerine elde edilen kar üzerinden vergi ödenmesi gibi ülke ekonomisine de önemli katlılar sağlamaktadır.

• Tasarruf Finansman Şirketlerinin denetimi hangi kurum tarafından yapılıyor?

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’na tabi olan şirketlerin düzenlenmesi ve denetlenmesi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından gerçekleştirilmektedir. Otoriteden lisans alan şirketler BDDK tarafından belirlenen kural ve yükümlülükler çerçevesinde faaliyet göstermekte ve denetlenmektedir.

• Tasarruf finansman faaliyeti ne demektir?

Tasarruf finansman faaliyeti, bir sözleşme kapsamında önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri veya taşıtın edinimi için faizsiz finansman esaslarına göre belirli bir süre tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların yönetimi anlamına gelir.

•Organizasyon ücreti nedir?

Müşterilerin tasarruf finansman sözleşmesi kapsamında tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun yönetimi karşılığında ödeyecekleri tutarı ifade eder. Tasarruf finansman şirketleri organizasyon ücreti haricinde ayrıca komisyon, faiz ve kredi tahsisat ücreti gibi herhangi ilave bir masraf almamaktadır. Organizasyon ücretinin tutarı müşterilerin yararlandığı kampanyaya bağlı olarak almış olduğu ev ve araba fiyatına göre değişmektedir. Organizasyon ücreti alınmak istenen varlığa göre değişmekle birlikte %8 ile %14 arasında değişkenlik göstermektedir. Ayrıca organizasyon ücretlerinin taksitler halinde ödenmesi gibi opsiyonlar da mevcuttur.

• Tahsisat ne zaman gerçekleştirilir?

Tasarruf finansman sözleşmesi uyarınca, tahsisata hak kazanılmasına ilişkin koşulların yerine gelmesi şartı ile müşterinin tasarruf birikimlerinin ve sözleşme kapsamında taahhüt edilen finansman tutarının müşterinin, mirasçısının veya vekilinin konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinmesi amacıyla satıcı konumundaki üçüncü kişilere hesaben ödenmesiyle gerçekleştirilir.

• Tasarruf fon havuzu nedir?

Belirli bir dönemde tasarruf finansman şirketi nezdindeki birikmiş tasarruflar ve finansman geri ödemelerinden oluşan tutarlar toplamından, tahsisat olarak verilmiş tutarlar ile tasarruf geri ödemelerinin düşülmesinden sonra kalan tutarı ifade eder.

• Müşteri Kimdir?

Sözleşme konusu finansmanı kullanabilmek için, organizasyon ücretini ve tasarruf tutarını ödeme yükümlülüğü ile sözleşmede belirlenen koşulların gerçekleşmesi şartıyla finansman kullanmak üzere tasarruf finansman sözleşmesini akdeden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder.

• Tasarruf finansman sistemi ile neler alınabilir?

Tasarruf finansman sistemi ile konut, taşıt, motosiklet, karavan ve çatılı iş yeri sahibi olabilirsiniz.

• Başvuru evrakları nelerdir?

Tasarruf finansman sisteminden yararlanmak isteyen müşteriler T.C. kimlik kartı dışında başka belge aranmaksızın başvuru yapabilirler.

• Başvuru nasıl yapılabilir?

Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ile şubelerden, Dijital Şube’den veya web siteleri üzerinden başvurular gerçekleştirilebilir.

• Yurt dışında yaşayan kişiler sistemden faydalanabilir mi?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkes, sistemden yararlanabilir. Ayrıca yurtdışında bulunan kişiler de Türkiye’den taşıt ve gayrimenkul alabilirler.

• Sisteme katılmak için yaş sınırı var mı?

Sisteme katılmak için 18 yaşından büyük olmanız gerekmektedir.

• Sistemden çıkmak isteyen müşterilerin hakkı nasıl korunur?

Sistemden çıkmak isteyen müşteriler sözleşmede de belirtildiği gibi organizasyon ücreti hariç ödedikleri tutarın tamamını eksiksiz şekilde geri ödenir.

• Borç bitmeden ev satılabilir mi veya kiraya verilebilir mi?

Müşterilerin borcu bitmeden evlerini satmaları mümkün değildir, ancak kiraya verebilirler. Sadece evin borcunu erken kapatmak isteyen müşteriler gayrimenkul satış işlemlerini gerçekleştirebilir.

• Teslim tarihi nasıl belirlenir?

Çekilişsiz sistemde ödenecek taksit miktarı ve varsa peşinatlar önceden belirlenebilir. Çekilişli sistemde ise ilk aydan itibaren çekilişe katılım sağlanır. Talihli olduğunuzda teslimat almaya hak kazanırsınız. Çekilişlerde ismi okunmayan müşteriler en geç vade ortasında teslimatını alabilirler.

• Tasarruf finansman sisteminde taksit ödemeleri nereye ve nasıl yapılır?

Peşinat, organizasyon ücreti, ara ödeme, taksit, vb. ödemelerin tümü tasarruf finansman şirketlerinin bankalarındaki hesaplarına yatırılması gerekmektedir. Hiçbir ödeme elden tahsil edilmez.

• Tasarruf finansman sisteminde taksitler sabit mi? İlave ödemeler var mı?

Tasarruf finansman sözleşmesinde belirtilen ödeme planına sadık kalındıkça ilave ödemeler talep edilmemektedir. Ancak, teslimatını alan müşteriler, daha yüksek oranda ödeme yapmak veya ara ödeme yapmak istemesi durumunda müşterinin vade sayısı azalır veya kalan ödeme tutarları düşebilir.

• Teslimat esnasında ilave masraf var mıdır?

Satın alıma konu olan gayrimenkulün tapu masrafı, bulunduğu ilçedeki tapu müdürlüğü tarafından anlaşmalı bankalara ödenmektedir. Teslimat esnasında ortaya çıkan tapu, ekspertiz bedeli, haciz ve damga vergisi, sigorta ve ipotek masrafları müşterilere aittir.

Konut edinimine yönelik sözleşmeler dolayısıyla alınan organizasyon ücretleri 6362 sayılı Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasına göre konut finansmanı kapsamında değerlendirilerek damga vergisi, harç ve BSMV`den istisna edilmiştir.

• Banka borcu olan müşteriler sisteme girebilir mi?

Müşterilerin bankalara kredi borcunun olması Tasarruf Finansman Sistemi’ne girişe engel teşkil etmez. Bu sistemde bankaların veya diğer finansal kuruluşların değerlendirmeleri dikkate alınmaz.

• Birden fazla sisteme girilebilir mi?

Tasarruf finansman sisteminden yararlanan müşteriler ev, taşıt ve çatılı iş yeri alanında farklı projelere girebilirler. Bu sistemde bir müşteri aynı anda hem ev hem araba alabilir.